Słownik pojęć
Agent
Osoba fizyczna, osoba prawna oraz jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, działającą w imieniu i na rzecz instytucji płatniczej, biura usług płatniczych, instytucji pieniądza elektronicznego albo oddziału zagranicznej instytucji pieniądza elektronicznego w zakresie świadczenia usług płatniczych, a w odniesieniu do pieniądza elektronicznego - w zakresie jego wykupu.
Źródło: art. 2 ust. 1 Ustawy o usługach płatniczych z dnia 23 września 2011 roku (Dz.U. 2011 nr 199 poz. 1175 z późn. zm.).
Agent rozliczeniowy (ang. acquirer)
Dostawca prowadzący działalność w zakresie świadczenia usługi płatniczej, umożliwiającej wykonanie transakcji płatniczych, zainicjowanych przez akceptanta lub za jego pośrednictwem, instrumentem płatniczym płatnika, w szczególności na obsłudze autoryzacji, przesyłaniu do wydawcy karty płatniczej lub systemów płatności zleceń płatniczych płatnika lub akceptanta, mających na celu przekazanie akceptantowi należnych mu środków, z wyłączeniem czynności polegających na jej rozliczaniu i rozrachunku w ramach systemu płatności w rozumieniu ustawy o ostateczności rozrachunku (acquiring).
Źródło: art. 2 ust. 1a Ustawy o usługach płatniczych z dnia 23 września 2011 roku (Dz.U. 2011 nr 199 poz. 1175 z późn. zm.).
Akceptant (ang. merchant)
Odbiorca inny niż konsument, na rzecz którego agent rozliczeniowy świadczy usługę płatniczą. Innymi słowy jest to osoba fizyczna lub prawna która podpisuje umowę z agentem rozliczeniowym, na mocy której zostaje zainstalowany terminal z możliwością przyjmowania transakcji bezgotówkowych.
Źródło: art. 2 ust. 1b Ustawy o usługach płatniczych z dnia 23 września 2011 roku (Dz.U. 2011 nr 199 poz. 1175 z późn. zm.).
Instrument płatniczy
Zindywidualizowane urządzenie lub uzgodniony przez użytkownika i dostawcę zbiór procedur, wykorzystywane przez użytkownika do złożenia zlecenia płatniczego.
Źródło: art. 2 ust. 10 Ustawy o usługach płatniczych z dnia 23 września 2011 roku (Dz.U. 2011 nr 199 poz. 1175 z późn. zm.).
Karta płatnicza
Karta uprawniająca do wypłaty gotówki lub umożliwiająca złożenie zlecenia płatniczego za pośrednictwem akceptanta lub agenta rozliczeniowego, akceptowana przez akceptanta w celu otrzymania przez niego należnych mu środków. Wyróżniamy dwa podstawowe typy kart płatniczych:
Karty debetowe - karta płatnicza umożliwiająca wykonywanie transakcji płatniczych, z wyjątkiem transakcji w ciężar środków pieniężnych udostępnionych użytkownikowi z tytułu kredytu.
Karty kredytowe - karta płatnicza umożliwiająca wykonywanie transakcji płatniczych w ciężar środków pieniężnych udostępnionych użytkownikowi z tytułu kredytu.
Źródlo: art. 2 ust. 15a, 15aa, 15ab Ustawy o usługach płatniczych z dnia 23 września 2011 roku (Dz.U. 2011 nr 199 poz. 1175 z późn. zm.).
Krajowa instytucja płatnicza
Osoba prawna, która uzyskała zezwolenie na prowadzenie działalności w charakterze instytucji płatniczej. W ramach prowadzonej przez siebie działalności instytucja płatnicza może wykonywać następujące czynności (w zależności od uzyskanych zgód zgód):
-
przyjmowaniu wpłat gotówki i dokonywaniu wypłat gotówki z rachunku płatniczego oraz wszelkie działania niezbędne do prowadzenia rachunku;
-
wykonywaniu transakcji płatniczych, w tym transferu środków pieniężnych na rachunek płatniczy u dostawcy użytkownika lub u innego dostawcy:
-
przez wykonywanie usług polecenia zapłaty, w tym jednorazowych poleceń zapłaty,
-
przy użyciu karty płatniczej lub podobnego instrumentu płatniczego,
-
przez wykonywanie usług polecenia przelewu, w tym stałych zleceń;
-
-
wykonywaniu transakcji płatniczych wymienionych w pkt 2, w ciężar środków pieniężnych udostępnionych użytkownikowi z tytułu kredytu, a w przypadku instytucji płatniczej lub instytucji pieniądza elektronicznego – kredytu, o którym mowa w art. 74 ust. 3 lub art. 132j ust. 3;
-
wydawaniu instrumentów płatniczych;
-
umożliwianiu wykonania transakcji płatniczych, zainicjowanych przez akceptanta lub za jego pośrednictwem, instrumentem płatniczym płatnika, w szczególności na obsłudze autoryzacji, przesyłaniu do wydawcy karty płatniczej lub systemów płatności zleceń płatniczych płatnika lub akceptanta, mających na celu przekazanie akceptantowi należnych mu środków, z wyłączeniem czynności polegających na jej rozliczaniu i rozrachunku w ramach systemu płatności w rozumieniu ustawy o ostateczności rozrachunku (acquiring);
-
świadczeniu usługi przekazu pieniężnego;
-
wykonywaniu transakcji płatniczych, w przypadku których zgoda płatnika na wykonanie transakcji udzielana jest przy użyciu urządzenia telekomunikacyjnego, cyfrowego lub informatycznego, a płatność przekazywana jest dostawcy usług telekomunikacyjnych, cyfrowych lub informatycznych, działającemu jedynie jako pośrednik pomiędzy użytkownikiem zlecającym transakcję płatniczą a odbiorcą.
PayTel SA uzyskał zezwolenie i został wpisany do rejestru prowadzonego przez Komisję Nadzoru Finansowego pod numerem IP32/2015.
Źródło: art. 2 ust. 16 i art. 3 ust. 1 Ustawy o usługach płatniczych z dnia 23 września 2011 roku (Dz.U. 2011 nr 199 poz. 1175 z późn. zm.).
Krajowa transakcja płatnicza
Transakcję płatniczą, w przypadku której dostawca płatnika i dostawca odbiorcy prowadzą działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Źródło: art. 2 ust. 16a Ustawy o usługach płatniczych z dnia 23 września 2011 roku (Dz.U. 2011 nr 199 poz. 1175 z późn. zm.).
Odbiorca
Osoba fizyczna, osoba prawna oraz jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, będącą odbiorcą środków pieniężnych stanowiących przedmiot transakcji płatniczej.
Źródło: art. 2 ust. 18 Ustawy o usługach płatniczych z dnia 23 września 2011 roku (Dz.U. 2011 nr 199 poz. 1175 z późn. zm.).
Opłata akceptanta
Opłata z tytułu transakcji płatniczej wykonywanej przy użyciu karty płatniczej, pobieraną przez agenta rozliczeniowego od akceptanta, na którą składa się:
-
opłata interchange,
-
opłata systemowa,
-
marża agenta rozliczeniowego.
Źródło: art. 2 ust. 19aa Ustawy o usługach płatniczych z dnia 23 września 2011 roku (Dz.U. 2011 nr 199 poz. 1175 z późn. zm.).
Opłata interchange
Opłata ustalona przez organizację kartową opłatę z tytułu transakcji płatniczej wykonywanej przy użyciu karty płatniczej, uiszczaną przez agenta rozliczeniowego na rzecz wydawcy karty płatniczej.
Źródło: art. 2 ust. 19a Ustawy o usługach płatniczych z dnia 23 września 2011 roku (Dz.U. 2011 nr 199 poz. 1175 z późn. zm.).
Opłata systemowa
Opłata z tytułu transakcji płatniczej wykonywanej przy użyciu karty płatniczej, stanowiącą przychód organizacji kartowej.
Źródło: art. 2 ust. 19ab Ustawy o usługach płatniczych z dnia 23 września 2011 roku (Dz.U. 2011 nr 199 poz. 1175 z późn. zm.).
Organizacja kartowa
Podmiot określający zasady wydawania i akceptowania kart płatniczych, zawierający umowy z wydawcami kart płatniczych lub agentami rozliczeniowymi. W materiałach branżowych lub naukowych wymiennie stosowna jest również nazwa „Organizacja Płatnicza”.
Źródło: art. 2 ust. 19b Ustawy o usługach płatniczych z dnia 23 września 2011 roku (Dz.U. 2011 nr 199 poz. 1175 z późn. zm.).
Płatnik
Osoba fizyczna, osoba prawna oraz jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, składającą zlecenie płatnicze.
Źródło: art. 2 ust. 22 Ustawy o usługach płatniczych z dnia 23 września 2011 roku (Dz.U. 2011 nr 199 poz. 1175 z późn. zm.).
System płatności
System transferu środków pieniężnych oparty na formalnych i znormalizowanych regułach oraz wspólnych zasadach dotyczących przetwarzania, rozliczeń lub rozrachunku transakcji płatniczych, w szczególności system płatności w rozumieniu art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami (Dz.U. z 2013 r. poz. 246 i 1036), zwanej dalej „ustawą o ostateczności rozrachunku”.
Źródło: art. 2 ust. 27 Ustawy o usługach płatniczych z dnia 23 września 2011 roku (Dz.U. 2011 nr 199 poz. 1175 z późn. zm.).
Transakcja płatnicza
Zainicjowana przez płatnika lub odbiorcę wpłaty, transfer lub wypłatę środków pieniężnych.
Źródło: art. 2 ust. 29 Źródło: art. 2 ust. 22 Ustawy o usługach płatniczych z dnia 23 września 2011 roku (Dz.U. 2011 nr 199 poz. 1175 z późn. zm.).
Trwały nośnik informacji
Nośnik umożliwiający użytkownikowi przechowywanie adresowanych do niego informacji w sposób umożliwiający dostęp do nich przez okres odpowiedni do celów sporządzenia tych informacji i pozwalający na odtworzenie przechowywanych informacji w niezmienionej postaci.
Źródło: art. 2 ust. 30 Ustawy o usługach płatniczych z dnia 23 września 2011 roku (Dz.U. 2011 nr 199 poz. 1175 z późn. zm.).
Użytkownik
Osoba fizyczna, osoba prawna oraz jednostka organizacyjna niebędącą osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, korzystającą z usług płatniczych w charakterze płatnika lub odbiorcy.
Źródło: art. 2 ust. 34 Ustawy o usługach płatniczych z dnia 23 września 2011 roku (Dz.U. 2011 nr 199 poz. 1175 z późn. zm.).
Wydawca karty płatniczej (ang. Issuer)
Dostawca wydający kartę płatniczą do dyspozycji płatnika (art. 2 ust. 35c ustawy o usługach płatniczych z dnia 23 września 2011 roku (Dz.U. 2011.199.1175 z późn. zm.).
Źródło: art. 2 ust. 35c Ustawy o usługach płatniczych z dnia 23 września 2011 roku (Dz.U. 2011 nr 199 poz. 1175 z późn. zm.).